QuadrigaCX: Η ιστορία πίσω από το μεγαλύτερο Exit Scam κρυπτονομισμάτων που έγινε ταινία στο Netflix
Cryptos - 05/04/2022. Συντάκτης: Newsroom

Η ιστορία μας ξεκινά τον Δεκέμβριο του 2018 με τον Gerald Cotten, τον ιδρυτή του μεγαλύτερου ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων του Καναδά εκείνη την εποχή, QuadrigaCX. Αυτός και η νέα του γυναίκα, Τζένιφερ Ρόμπερτσον, πάνε ένα ταξίδι στην Ινδία όπου ο Cotten, ο οποίος έπασχε από τη νόσο του Κρον, αρρώστησε. Δυστυχώς, η υγεία του χειροτερεύει και πεθαίνει λίγο μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο. Ένα μήνα αργότερα, η QuadrigaCX ανακοινώνει τον θάνατό του σε μια δήλωση που πιστώνεται στην γυναίκα του Τζένιφερ Ρόμπερτσον.
Εδώ η ιστορία γίνεται περίεργη: Τους μήνες που οδήγησαν στο θάνατο του Cotten, οι πελάτες παραπονιόνταν ότι δεν μπορούσαν να βγάλουν τα χρήματά τους από το ανταλλακτήριο και περίμεναν εβδομάδες, αν όχι μήνες, για να τραβήξουν τα χρήματα τους. Ένας πελάτης που μίλησε στο CoinDesk εκείνη την εποχή δήλωσε πως «υπάρχει μια σειρά από προειδοποιητικά καμπανάκια που χτυπούν στα κεφάλια των περισσότερων ανθρώπων αυτή τη στιγμή».
Δικαίως, όπως αποδείχθηκε. Στις 28 Ιανουαρίου, το ανταλλακτήριο τέθηκε εκτός σύνδεσης για λόγους «συντήρησης». Αμέσως μετά, μια δικαστική κατάθεση αποκάλυψε ότι η QuadrigaCX χρωστούσε στους πελάτες 190 εκατομμύρια δολάρια και αυτό που φαινόταν να ήταν το σημαντικότερο εκείνη την εποχή: Κανείς δεν ήξερε πώς να έχει πρόσβαση στα αποθεματικά του ανταλλακτηρίου πέρα από τον ίδιο τον Cotten, που πλέον ήταν νεκρός. Η χήρα Ρόμπερτσον δήλωσε στο δικαστήριο ότι ενώ είχε τον laptop του Cotten, ήταν κρυπτογραφημένος και δεν της δόθηκε ποτέ ο κωδικός πρόσβασης ή το κλειδί ανάκτησης και ότι ο Cotten ήταν το μόνο άτομο που είχε τον έλεγχο του cold-wallet της QuadrigaCX.
Η ιστορία του QuadrigaCX
Το QuadrigaCX ξεκίνησε από τους Gerald Cotten και Michael Patryn στον Καναδά το 2013, εστιάζοντας στις τοπικές συναλλαγές Bitcoin (BTC). Με μικρό προσωπικό στην αρχή, επεκτάθηκαν το 2014 και άνοιξαν ένα ΑΤΜ bitcoin στο Βανκούβερ, αλλά δυσκολεύτηκαν να συγκεντρώσουν κεφάλαια και ξέμειναν από χρήματα το 2015, μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να μπουν στο χρηματιστήριο και να εισαχθούν στο Canada Securities Exchange.
Μέχρι το 2016, τα σχέδια να μπουν στο χρηματιστήριο εγκαταλείφθηκαν, ο νομικός σύμβουλος έφυγε και όλοι οι άλλοι διευθυντές είχαν παραιτηθεί από την QuadrigraCX, αφήνοντας πλέον τον Cotten να διευθύνει μόνος την επιχείρηση.
Σύμφωνα με αναφορές, ο Cotten διηύθυνε την εταιρεία από τον φορητό υπολογιστή του, χωρίς μόνιμο γραφείο. Αλλά η εταιρεία αναπτύχθηκε παρά το δύσκολο ξεκίνημά της καθώς η τιμή του bitcoin εκτινάχθηκε το 2017 από $1.000 σε σχεδόν $20.000. Οι άνθρωποι ήθελαν έναν τρόπο να μπουν στη δράση και η εταιρεία αυξήθηκε σε 350.000 πελάτες που διαπραγματεύονταν περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία. Αλλά αυτή η άνοδος των τιμών δεν επρόκειτο να διαρκέσει. Όταν το bitcoin κατέρρευσε το 2018, οι πελάτες ήθελαν να εξαργυρώσουν ό,τι μπορούσαν και από εκεί ξεκίνησε πραγματικά το πρόβλημα. Εκείνη την εποχή κυριαρχούσε έντονο panic-selling στην αγορά και η QCX καλέστηκε να ανταποκριθεί σε χιλιάδες αναλήψεις ταυτόχρονα.
Ποιος ήταν όμως ο Gerald Cottern;
Για να καταλάβετε πώς τόσοι πολλοί άνθρωποι εμπιστεύτηκαν τα χρήματά τους μια εταιρεία που ήταν απόλυτα προσωποπαγής, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος πίσω από το μεγαλύτερο καναδέζικο ανταλλακτήριο.
Ο Gerald Cotten ήταν πρώιμος ευαγγελιστής κρυπτονομισμάτων και μέλος μιας ομάδας του Βανκούβερ το 2013 που αυτοαποκαλούνταν ως Vancouver Bitcoin Co-op. Φαινόταν σαν ένας «καλός Καναδός» που ήταν ειδικός στα κρυπτονομίσματα και πίστευε στη δύναμη του bitcoin και των κρυπτονομισμάτων γενικά, ως μια τεχνολογία μετασχηματισμού για τα οικονομία. Σύμφωνα με ένα μακροσκελές άρθρο του Vanity Fair, ο Cotten «φαινόταν πάντα να χαμογελά. Ήταν ένα απαλό, αδιέξοδο χαμόγελο. Χαλαρώνει τους ξένους, φαίνεται πάντα ανάλαφρος».
Σε αντίθεση με άλλους CEO, όπως ο Changpeng Zhao της Binance, ο Cotten δεν αναζητούσε τα φώτα της δημοσιότητας και δεν ήταν γνωστός ως δημόσιο πρόσωπο. Ωστόσο, το QuadrigaCX ήταν συχνά χορηγός τοπικών εκπαιδευτικών εκδηλώσεων κρυπτονομισμάτων αλλά και φιλανθρωπικών οργανώσεων, όπως το ινδικό ορφανοτροφείο για το οποίο επισκέφτηκε την Ινδία τον Δεκέμβριο του 2018, όπου και πέθανε.
Την εποχή που το QuadrigaCX εκτοξεύθηκε στα ύψη, ήταν ακόμα δύσκολο για τους περισσότερους ανθρώπους να επενδύσουν σε κρυπτονομίσματα και η εταιρεία είχε το πλεονέκτημα ότι ήταν μια από τις πρώτες στην αγορά. Ο ευαγγελισμός και η γνώση του Cotten για το bitcoin ήταν ξεκάθαροι, και μέρος της επιτυχίας της εταιρείας μπορεί να αποδοθεί στις πρώτες προσπάθειές του να φαίνεται ότι ενδιαφέρεται περισσότερο για να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατανοήσουν και να δουν τις δυνατότητες του Bitcoin παρά να πραγματοποιήσει κέρδος.
Αλλά καθώς η ιστορία εξελισσόταν, τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά όσο φαινόταν με το απλό μάτι. Ο θάνατος του Cotten τα έφερε όλα στην επιφάνεια.
Unlocking the missing funds
Σύμφωνα με το podcast που πραγματοποιήθηκε για την ιστορία της QCX με τίτλο “Exit Scam”, πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένης της χήρας γυναίκας του, περίμεναν ότι θα εμφανιστεί ένα “Dead Man’s Switch” μετά τον θάνατο του Cotten. Ο διακόπτης αυτός είναι βασικά ένα email ή άλλο μήνυμα, που ενεργοποιείται σε περίπτωση απροσδόκητου θανάτου, αποκαλύπτοντας τα κλειδιά του wallet ή το που θα μπορούσαν να βρεθούν αυτά τα κλειδιά. Αλλά δεν ερχόταν το μήνυμα. Η έλλειψη σχεδίου πρόσβασης στα cold-wallets της QuadrigaCX φαινόταν ιδιαίτερα περίεργη επειδή αποκαλύφθηκε ότι ο Cotten είχε αλλάξει τη διαθήκη του έναν μήνα πριν πάει το ταξίδι στην Ινδία.
Οι πελάτες που περίμεναν κεφάλαια που ήταν κλειδωμένα σε λογαριασμούς QuadrigaCX άρχισαν αμέσως να κλαίνε, με τα νήματα στο Reddit και σε άλλα φόρουμς να αμφισβητούν το γεγονός ότι Cotten ήταν πραγματικά νεκρός.
Αλλά εδώ είναι η μαγεία των κρυπτονομισμάτων. Η τεχνολογία Blockchain βασίζεται στην ύπαρξη ενός δημόσιου ledger όλων των συναλλαγών που μπορούν να επαληθευτούν και να προβληθούν από οποιονδήποτε, οπουδήποτε. Για να το θέσω απλά: Δεν μπορείτε απαραίτητα να πείτε από αυτό το ledger ότι ένα συγκεκριμένο άτομο, όπως ο Cotten, μετέφερε bitcoin σε άλλο άτομο, όπως η Robertson. Ωστόσο, μπορείτε να δείτε ότι σε μια συγκεκριμένη ώρα και ημερομηνία αν αυτή η συγκεκριμένη διεύθυνση πορτοφολιού μετέφερε αυτά τα bitcoin σε άλλο πορτοφόλι.
Για παράδειγμα:
This address has transacted 1,616 times on the Bitcoin blockchain. It has received a total of 13,317.41449980 BTC ($597,943,920.59) and has sent a total of 13,281.03663698 BTC ($596,310,576.38). The current value of this address is 36.37786282 BTC ($1,633,344.21).
Τους επόμενους μήνες, εντοπίστηκαν έξι πορτοφόλια bitcoin συνδεδεμένα με το QuadrigaCX. Συγκλονιστικά, ήταν σχεδόν άδεια.
Οι απάτες έρχονται στο φως – κανόνας
Μετά την αποκάλυψη, τα cold-wallets που υποτίθεται ότι περιείχαν τα αποθέματα της QuadrigaCX περιείχαν ένα μικρό κλάσμα των 190 εκατομμυρίων δολαρίων που έλειπαν ενώ η Ernst & Young προέβη σε μια άλλη έκθεση βόμβα τον Ιούνιο του 2019. Αναλυόταν πώς η Cotten μετέφερε εκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα από λογαριασμούς πελατών σε άλλα ανταλλακτήρια, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποίησε για να χρηματοδοτήσει τον πλούσιο τρόπο ζωής του και τις προσωπικές του flashy δραστηριότητες
Οι ψυχαγωγικές δραστηριότητες του ήταν τεράστιες – η έκθεση αναφέρει λεπτομερώς ότι μεταξύ 2016 και 2018, ο Cotten μετέφερε 9.450 bitcoin, 387.738 Ethereum (ETH) και 239.020 litecoin (LTC) από τους λογαριασμούς του ανταλλακτηρίου. Διατηρούσε πολλούς ψεύτικους λογαριασμούς στο QuadrigaCX, συμπεριλαμβανομένου ενός με το όνομα Chris Markay, ο οποίος δεν ήταν μόνο ψευδώνυμο αλλά ο μεγαλύτερος χρήστης στην πλατφόρμα, η «φάλαινα» του QuadrigaCX. Οι τεράστιες καταθέσεις που φαινόταν ότι έκανε ο Markay στο QuadrigaCX ήταν εξίσου ψεύτικες με εκείνον, και ο Cotten (ως Markay) χρησιμοποίησε αυτά τα πλαστά κεφάλαια για να αγοράσει κανονικό bitcoin από άλλους πελάτες.
Έχασε 115 εκατομμύρια δολάρια με αυτά τα ψεύτικα profiles, σύμφωνα με μια έκθεση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς του Οντάριο (OSC) που περιγράφει ακριβώς πού πήγαν τα χρήματα. Έχασε επίσης 28 εκατομμύρια δολάρια σε εξωτερικές ανταλλαγές και ξόδεψε περίπου 24 εκατομμύρια δολάρια σε ακίνητα, οχήματα, ταξίδια και άλλα προσωπικά έξοδα. Ήταν δύσκολο να καταλάβουν πού πήγαν όλα αυτά τα χρήματα. Η έκθεση της Ernst & Young αποκάλυψε ότι δεν υπήρχε μεγάλη λογιστική γραφειοκρατία και γενικά υπήρχε πολύ μικρή τεκμηρίωση
.
Αν και τα ακριβή στοιχεία μπορεί να μην τα μάθουμε ποτέ, αυτό που ήταν κρυστάλλινο σε αυτό το σημείο ήταν ότι το QuadrigaCX ήταν ένα σχήμα Ponzi.
Η αναφορά ξεκινά:
“Η πτώση της πλατφόρμας συναλλαγών crypto-assets QuadrigaCX (Quadriga) προέκυψε από μια απάτη που διέπραξε ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Quadriga Gerald Cotten. Οι πελάτες εμπιστεύτηκαν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην Quadriga, η οποία παρείχε ψευδείς διαβεβαιώσεις ότι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θα προστατεύονταν. Στην πραγματικότητα ο Cotten ξόδεψε, εμπορεύτηκε και χρησιμοποίησε αυτά τα περιουσιακά στοιχεία κατά βούληση αδιαφορώντας για τους χρήστες του ανταλλακτηρίου. Λειτουργώντας χωρίς κατάλληλο σύστημα εποπτείας ή εσωτερικού ελέγχου, ο Cotten μπόρεσε να κάνει κατάχρηση των περιουσιακών στοιχείων των πελατών για χρόνια, καταστρέφοντας τελικά ολόκληρη την πλατφόρμα.”
Στη συνέχεια κάποιοι «ερευνητές» στο Reddit και η ερευνήτρια δημοσιογράφος Έιμι Κάστορ ανακάλυψαν ότι ο Cotten είχε μακρά ιστορία σε σχέδια Πόντσι ξεκινώντας όταν ήταν μόλις 15 ετών.
Αν συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι ο Cotten είχε σκάφη που μπορούσαν να φτάσουν στην Καραϊβική χωρίς ανεφοδιασμό, ήξερε πώς να πετά αεροπλάνα, συχνά ταξίδευε στο εξωτερικό με μεγάλα ποσά μετρητών και ότι τα πορτοφόλια του QuadrigaCX ήταν σχεδόν πάντα άδεια, δεν είναι δύσκολο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο Cotten σχεδίαζε μια απάτη εξόδου.
Αυτό οδηγεί και στη μεγαλύτερη συζήτηση για το θέμα του Gerald Cotten και της QCX: Προσποιήθηκε τον θάνατο του ως μέρος ενός exit scam ή όντως πέθανε και πυροδότησε μια αλυσίδα γεγονότων που αποκάλυψαν το σχέδιο του;
Μήπως ο Cotten ζει ακόμα;
Σχεδόν από τη στιγμή που κυκλοφόρησε η είδηση ότι ο Cotten πέθανε, πολύ πριν από την εκρηκτική αναφορά από την Ernst & Young, άρχισαν να κυκλοφορούν στο διαδίκτυο θεωρίες ότι ο Cotten ήταν ακόμα ζωντανός και είχε προσποιηθεί τον θάνατο του.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει ένα επίσημο πιστοποιητικό θανάτου και μια έρευνα από την εφημερίδα Globe and Mail με αποσπάσματα από το ινδικό νοσοκομείο που περιγράφουν λεπτομερώς το χρονοδιάγραμμα του θανάτου του, ορισμένοι δεν πείθονται. Υπάρχει τυπογραφικό λάθος στο πιστοποιητικό θανάτου. Ο Cotten είχε καλλιεργήσει δεξιότητες από χρόνια παράνομων δραστηριοτήτων στην κάλυψη των ιχνών του. Ήξερε πώς να δημιουργεί πλαστές ταυτότητες και είχε αεροπλάνα και μια βάρκα που μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να δραπετεύσει. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδεικνύουν την ιδέα ότι ο Cotten σχεδίαζε πράγματι μια απάτη εξόδου και ότι ήταν απατεώνας.
Στο podcast “Exit Scam”, ο Aaron Lammer περιγράφει λεπτομερώς τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι μπορούν ακόμη και να προσλάβουν “διευκολυντές” στην Ινδία για να προσποιηθούν έναν θάνατο, συμπεριλαμβανομένου του να βάλουν ένα ψεύτικο σώμα σε ένα φέρετρο ως μέρος του πακέτου. Εξηγεί επίσης ότι σε κανένα σημείο της μεταφοράς της σορού του Cotten από την Ινδία στην ταφή του στον Καναδά δεν χρειάστηκε από κανέναν, σε οποιοδήποτε σημείο, να αναγνωρίσει τη σορό.
Πρώην επενδυτές της QuadrigaCX ζήτησαν από τις αρχές να εκταφήσουν το σώμα του Cotten και να πραγματοποιήσουν αυτοψία για να διευθετηθεί το ζήτημα με τον πιο τελικό δυνατό τρόπο.
Μέχρι τότε, τα διαθέσιμα στοιχεία αφήνουν περιθώρια για συζήτηση.
Not your keys, not your Bitcoin.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Nansen απολύει το 30% του προσωπικού της
31.05.2023